RAADSVERGADERING | Programmabegroting 2025

Tijdens de raadsvergadering van 13 november 2024 werd de programmabegroting 2025 besproken. Tijdens deze vergadering had onze fractievoorzitter Jan Top de onderstaande bijdrage.

Voorzitter,

Ondernemend, betrouwbaar en zorgzaam. Dat is en blijft het credo van dit college. En dat is ook terug te zien in de Programmabegroting 2025. Daar zijn we als SGP-fractie blij mee.

Een begroting die 4 jaar lang sluitend is. Een begroting waaruit blijkt dat diverse zaken worden opgepakt. En een begroting die ook zorgt voor financiering voor de langere termijn, zoals voor de oostelijke rondweg, voor onderwijsvoorzieningen en andere zaken die te maken hebben met de groei van onze gemeente.
Aan een betere financiële situatie is de afgelopen 2.5 jaar hard gewerkt. Er is meer financieel inzicht, onder andere door de totstandkoming van het MIP, er is intern gesneden in de kosten en ook de schulden van de gemeente worden beter beheerst. Daarnaast wordt een bijdrage aan de burger gevraagd.

Daar komt bovenop de tweede tussenrapportage die we als SGP positief duiden. Het geeft namelijk een financiële verbetering van 4.6 miljoen ten opzichte van de eerste tussenrapportage.

En voorzitter, aan deze Programmabegroting is heel wat visievorming en uitvoering vooraf gegaan. Wat te denken van verkeersvisie centrumring, visie verblijfsrecreatie, beheerplan wegen, implementatie omgevingswet, uitvoeringsplan MIP, normenkader rechtmatigheid, pilot afwijking beleid huisvesting arbeidsmigranten, locatiebeleid energiestations, beleidskader inclusie, integraal veiligheidsplan, monitoring programma duurzaamheid, vestiging voorkeursrecht, toetsingskader landelijk gebied, samenwerken met dorpen en wijken, pilot gedeeltelijke functieverandering, bestemmingsplan Barneveld centrum, deelvisie woningbouw Garderen, economische visie, RPLG, regionaal functieveranderingsbeleid, lokaal functieveranderingsbeleid, toekomstbestendige brandweerzorg en integrale aanpak wegen en bruggen.
En dan wordt er ook nog gewerkt aan omvangrijke visies zoals de omgevingsvisie, de woonzorgvisie, de woonvisie en het programma bestaanszekerheid.

Naast de financiële begroting hebben we als SGP-fractie kennisgenomen van het projectplan uitwerking ombuigingsscenario’s. De SGP is positief hoe dit wordt vormgegeven en over de wijze waarop burgers en andere betrokkenen bij dit proces worden betrokken.

Wat betreft de Programmabegroting hebben we op twee punten een andere insteek.

• Allereerst de verhoging van de grafrechten. Die stijgen met 25%, we willen immers dat deze kostendekkend moeten zijn. Aan dat principe willen we niet tornen, wel aan de toerekening van kosten richting de grafrechten. Het toerekenen van kosten onderhoud van oude delen van begraafplaatsen aan nieuwe begrafenissen vinden we als SGP niet terecht. Daarom een amendement om nu de verhoging van 25% niet door te voeren en de dekking daarvoor te zoeken in de lopende begroting. Tevens is ons verzoek aan het college om het komende jaar na te gaan hoe de kostenverdeling daadwerkelijk is en daar bij de Programmabegroting 2026 op terug te komen.
• Het tweede punt betreft de stijging van de OZB voor de komende 4 jaar met 2.5% per jaar. Afgelopen juli hebben we ingestemd met deze verhoging. Echter sinds die tijd hebben we diverse financiële meevallers gezien, zoals een goed resultaat over 2023 en extra uitkeringen via circulaires. Daarom willen we het college via een motie vragen om bij de Programmabegroting 2026 de OZB-verhoging voor de drie jaren na 2025 te herzien.

Vervolgens de alternatieve begroting van de VVD. Als SGP waarderen we dit initiatief. Ook kunnen we op hoofdlijnen de speerpunten van de VVD volgen: wonen, bereikbaarheid en veiligheid.
Echter bij de invulling van de diverse punten en het wegstrepen van beleidstoevoegingen mist veelal de onderbouwing. Vooral storend vinden we het als SGP dat in het document misleidende teksten worden gebruikt. Bijvoorbeeld dat de suggestie wordt gewekt dat er in het geheel geen OZB-verhoging wordt toegepast en bovendien dat het college alleen belastingverhoging toepast en niet ook bezuinigt. Beide zaken kloppen niet. Als SGP zullen we tegen de tegenbegroting stemmen.

Voorzitter, vervolgens enkele inhoudelijke opmerkingen.

• Het probleem van de netcongestie hangt nog steeds als een donkere wolk boven ons. Als SGP hebben we samen met de ambtelijke organisatie een raadstafel hierover georganiseerd op 17 oktober jl., dank voor de deelname door de andere partijen. In dit vraagstuk moeten partijen het samen doen. Gelukkig weten Liander en onze gemeente elkaar steeds beter te vinden. Als SGP willen we het college aanmoedigen om blijvend proactief aan de slag te gaan. Hierbij kan gedacht worden aan oplossingen zoals het zogenaamde netbewust bouwen. We hebben hier ook schriftelijke vragen over gesteld.
• De financiën in de jeugdzorg blijven een voortdurend punt van aandacht. Ondanks dat het aantal jongeren in zorginstellingen afneemt blijven de kosten stijgen. Er wordt gewerkt aan de lokale Hervormingsagenda Jeugd. Laat het daarbij niet bij analyse blijven maar laat er daadwerkelijk worden gezocht naar concrete oplossingen. De SGP wil dat de gemeenteraad actief wordt betrokken bij oplossingen die in deze hervormingsagenda worden voorgesteld. Graag een toezegging van het college op dit vlak.
• De SGP wil expliciet aandacht vragen voor schuldhulpverlening. Niet alleen moet er aandacht zijn voor het helpen van burgers met structurele schulden, bijvoorbeeld door middel van bewindvoering. Er dient ook preventieve hulp te worden geboden om schulden te voorkomen, denk aan SchuldHulpMaatje. Samenwerking met allerlei maatschappelijke organisaties zoals kerken en welzijnsorganisaties is daarbij nodig. De SGP wil dat dit soort initiatieven breder onder de aandacht worden gebracht en wil ook aandacht voor schuldhulpverlening in het programma Bestaanszekerheid. Graag een reactie van het college op dit punt.
• De SGP ziet uit naar de woonzorgvisie. Ouderen moeten langer zelfstandig thuis wonen. Dat kan alleen als er woningen zijn waarbij wonen en zorg wordt gecombineerd. In de woonzorgvisie moet wat de SGP betreft aandacht zijn voor zowel de fysieke als de sociale component. Zorgen voor elkaar en out-of-the-box denken is nodig, om een bijdrage te leveren een goede, gezonde levensavond voor onze ouderen. Ook hierbij: niet alleen analyse, maar ook concrete oplossingen. Graag een reactie van het college.

Voorzitter, u kent de SGP als een partij die principes koppelt aan praktisch handelen. Die principes zijn gebaseerd op de Bijbel, het Woord van God. Daarin vinden we onder andere de Tien geboden: voor ons als SGP uitgangspunt van ons handelen. Ter onderstreping daarvan noem ik enkele woorden uit het Bijbelboek Deuteronomium. “Deze woorden (namelijk de Tien geboden), die ik u heden gebied, zullen in uw hart zijn. En u zult daarvan spreken, als u in uw huis zit, en als u op den weg gaat, en als u nederligt, en als u opstaat.” Kortom, altijd en overal. Daarom zijn we er dankbaar voor dat het ambtsgebed onderdeel is gebleven van onze raadsvergadering. Daarom waren we pijnlijk getroffen toen bleek dat de musical 40-45 onze gemeente zou aandoen en vooral omdat dit evenement ook op zondag plaatsvindt. We zullen blijvend de Tien geboden als ons uitgangspunt zien, ook voor de toekomende tijd.

Praktisch handelen van de SGP, dat hebben we ook gezien toen we bij de bespreking van de Kadernota met een motie zijn gekomen om hulp te bieden waar dat nodig is wat betreft relatietherapie. Deze motie is gelukkig aangenomen en we zien uit naar de afhandeling door het college ervan. Een mooie onderstreping was het verhaal van Rick en Feikje in het blad Blvd. Zo zien we hoe positief relatietherapie kan werken.

Voorzitter, voordat ik ga afronden een aantal specifieke aspecten.

• We zitten nu in de Week van het Leven. De SGP ziet in de begroting aandacht voor mensen van alle leeftijden. Wij ondersteunen de hiermee gemoeide activiteiten van harte. Het leven is ons door God geschonken. Daar moeten we zorgvuldig mee omgaan. Helaas zien we in ons land een toenemend aantal abortussen, vorig jaar maar liefst ruim 39.000. Een aantal ter grootte van het dorp Barneveld en nog iets meer… We kunnen dit als SGP niet ongenoemd laten.
• Vorig jaar, een maand na 7 oktober, hebben we hier het groeiende antisemitisme aan de orde gesteld. Nu een jaar later is dat alleen maar meer geworden. Denk alleen al aan de gebeurtenissen van de afgelopen dagen in Amsterdam. Laten we dit met elkaar blijvend benoemen.
• Het gebruik van drugs mag nooit normaal worden gevonden. Daarom zijn we blij met de stevige inzet op dit thema van de burgemeester, de betrokken ambtenaren en de politie.

Voorzitter, ik ga afsluiten. We wensen als SGP-fractie ons als gemeenteraad, het college, de ambtenaren en alle inwoners van onze gemeente Gods zegen toe in de komende periode.

Dankuwel.